VAJİNİSMUS NEDİR? NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Vajina çevresindeki kasların istem dışı kasılması sonucu cinsel birleşmesinin ağrılı ya da olanaksız hale gelmesi durumudur. Bazı kişiler bu durumu kadının cinsel birleşmeyi istememesi olarak düşünür. Oysa bu durum kadının kontrolünde olmayıp tamamen istem dışı bir olaydır.
NEDENİ NEDİR?
Vajinismus vakalarında çoğunlukla yanlış bilgilendirmeler ve cinsel korkular etkili olur. Korku ilk cinsel birleşme ya da herhangi bir nedenle jinekolojik muayene sırasında açığa çıkar. Yeni evli kadınların % 10 kadarında vajinismusa rastlandığı bildirilmektedir. Vajinismusu olan kadınlar evlilik ilişkisinde cinsel birleşme dışında sorun yaşamazlar. Ama akşam yatağa girme zamanı geldiğinde korkuları giderek artar ve ilişkiye başlama ile zirveye çıkar. Psikojenik korkular nedeni ile vajinayı çevreleyen kaslarda istem dışı kasılma olması nedeniyle eşinin ilişkiye girmesi imkânsız hale gelir. Kadını korkutarak ve baskı yaparak ilişkiye zorlanma beraberinde ciddi başka ruhsal problemleri getirir. Zorla ilişkiye zorlanan kadınlarda cinselliğe karşı soğukluk ve çeşitli cinsel işlev bozuklukları oluşabilir. Bazı vakaların 10 yılı aşkın süredir ilişki yaşamadan evliliğini sürdürdüğü görülmüştür.
KİMLERE BAŞVURULUR?
Vajinismusu olan kadınların birçoğu bu olayı kimseyle paylaşmadan durumu idare etme yoluna giderler. Genellikle eşler bu konuda anlayışlı olma eğilimindedirler. Yapılan deneyimler sıklıkla başarısızlıkla sonuçlanır ve bir süre sonra erkekte de isteksizlik başlar. Ancak aile yakınlarının durumdan haberdar olması ya da hamilelik beklentilerinin gerçekleşmemesi çare arayışlarına sebep olur. Genellikle ilk başvuru kadın doğum uzmanlarına yapılır. Ancak kadın doğum uzmanları olaya mekanik açıdan bakarlar ve ruhsal süreçleri çoğunlukla dikkate almazlar. Ne yazık ki kasları gevşetmek amacıyla aletlerle girişim uygulanan vakalar bizlere gelmektedir. Bu tedavi arayışları çoğunlukla başarısızlıkla sonuçlanır. Kliniğimize daha önce kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından tedavi uygulanan ve etkili sonuç alınmayan bir çok vaka başvurmuş ve tedavileri yapılmıştır. Vajinismus ruhsal kökenleri olan, temelde cinsel korkuların rol oynadığı istem dışı gelişen bir durumdur. Bu nedenle bu konuda deneyimi olan bir psikiyatri uzmanına başvurulmalıdır.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Tedavi iyi planlanmış cinsel eğitim ve psikoterapi ile yapılır. Eğer evlilik ile ilgili olarak eşler arasında bir gönülsüzlük durumu yok ise tedavi başarısı % 100 dür. Tedaviye kadınla birlikte erkeğinde katılımı oldukça önemlidir. Erkeğin vajinismusun nasıl bir sorun olduğu konusunda bilgilendirilmesi ve terapiye katılması gerekir. Tedavide cinsellikle ilgili yanlış bilgi ve inançların düzeltilmesi esastır. Eşlere verilen ev ödevleri ve uygulamalarla tedavi sürdürülür. Kliniğimizde haftada iki seans olmak üzere toplam 6 seanslık cinsel psikoterapi ile kadınların korkulu rüyası olan vajinismus başarı ile tedavi edilmektedir. Bazı vakalarda olaya vajinismusla birlikte depresyon, panik bozukluk ve çeşitli anksiyete bozuklukları eşlik edebilir. Bu durumda bu bozuklukların tedavisi de gereklidir. Merkezimizde tedaviye uyum oranı yüksek bazı vakalarda seansların bir kısmı hasta ile bilgisayar bağlantısı kuruylarak başarı ile tamamlanmıştır. Ancak ilk görüşmenin ofis ortamında yüz yüze eşlerle yapılması zorunludur.
BİR VAJİNİSMUS OLGUSU
Bayan S 27 yaşında. Ev hanımı dört yıllık evli. 1 çocuğu var. Eşi ile tanışarak ve severek evlenmiş. Evliliğinden beri cinsel korkusu nedeni ile ilişkiye giremiyor. Zaman zaman sıkıntılı yüzeysel ilişki deneyimleri olmuş. Cinsellik dışında evlilik yaşamında bir sorun yok. Bu durumu kimseyle paylaşmamışlar. Bir kaç kadın doğum uzmanına başvurmuşlar. Muayene sonucu normal denmiş, stresle ilgili açıklaması yapılmış ve antidepresan bir ilaç verilmiş. Bunu kullanın bir süre sonra düzelecek denmiş. Eşi ile zaman zaman bu konu ile ilgili olarak tartışmalar yaşanıyor. Her akşam yatma saati yaklaştığında içine bir sıkıntı ve korku düştüğünü ifade ediyor. Öyküsünde ergenlik sürecinde evli kadınların bulunduğu ortamlarda ilk gece ilişkisi ile ilgili konuşmalara tanıklık yapmış. O dönemden beri cinsel korkuları başlamış. Canım çok yanacak, yırtılma olacak, çok ağrım ve kanamam olacak düşünceleri korkusunu daha da artırmış.
Eşi internette bu konu ile ilgili bilgi içeren sitelerden araştırma yapmış. Büyük şehirlerden bazı merkezleri aramışlar. Tedavi için 3 ile 5 bin karşılığında tedavi edilebileceği söylenmiş. Bu araştırmayı yaparlarken merkezimize danışmak amacı ile başvuru yapmaya karar vermişler.
Merkezimizde yapılan ilk görüşmede Vajinismus tanısı konan hastaya tedavi önerisi yapıldı. Haftalık iki olmak üzere toplam altı seanstan oluşan cinsel psikoterapi ile tedavi konusunda karara varıldı. Tüm terapi görüşmelerine çiftlerin birlikte katılımı istendi. İlk iki görüşmede ağırlıklı olarak slayt destekli anatomik ve fizyolojik cinsel bilgilendirmeler yapıldı. Sonraki görüşmelerde eşlere terapi programında belirlenmiş ev ödevleri verilerek 6 seansta tedavi tamamlandı.
UZMAN YORUMU
Cinsel ilişki korkusu kadınlarda sık görülen bir durumdur. Korkulu ve ağrılı ilişki ya da hiç ilişki yaşayamama şeklinde olabilir. Vajinismus kadınlarda ortalama % 10 civarında rastlanan bir durumdur. Genellikle ergenlik sürecinde travmatik anılar ve anlatımlara öyküde sıklıkla rastlanmaktadır. Vakalar gündüz çok rahatken, yatak saati geldiğinde gergin ve korkulu bir ruh haline bürünürler. Vakaların çoğu çocuk sahibi olmak için sıklıkla ilk başvuruyu kadın doğum uzmanlarına yaparlar. Ancak psikojenik yönü ağır basan bu sorunda etkili bir psikoterapi olmadan sonuç almak zordur. Klininiğimize Vajinismus sorunu nedeni ile Kadın Doğum uzmanlarına başvuru yaparak sonuç alamayan bir çok vaka gelmektedir. Bir kısım Kadın Doğum uzmanları vajinismus tedavisini çiftlerin bir kez ilişki yaşamayı gerçekleştirmesi olarak düşünür. Halbuki vajinismusta amaç çiftlerin yaşam boyu sağlıklı, korkusuz ve haz alarak cinsel yaşamlarını sürdürmeyi başarmaktır. Kliniğimizde tedavi ve terapi uyguladığımız vakalar arasında birkaç ay ile 12 yıl ilişki yaşamadan başvuran vakalar bulunmaktadır. Olguların bir kısmında çocuk sahibi olanlara rastlanabilir. Bu durum tamamlanmış bir cinsel ilişki ile değil, eksik kalmış girişimler sonucu olabilmektedir. Ancak tedavi almazlarsa doğumdan sonra bile sorun devam eder. Vajinismus terapi ve tedavisi için bu konuda deneyimi olan psikiyatri uzmanına başvurmak en doğru olanıdır. Bazen çiftler arasında çeşitli iletişim sorunlarıda yaşanmaktadır. Öncelikle bu sorunların düzeltilmesi, sonrasında vajinismus tedavisine başlamak tedavi başarısı için önemlidir. Vajinismusta tedavi olmayan vaka yoktur, tedaviyi bırakan vakalar vardır. İstekli ve etkili bir tedavi ile neredeyse düzelme oranı % 100 dür.